dissabte, 7 de novembre del 2009

Tractat deus Pirenèus: dejà 350 ans


Uei que'ns brembam deu tractat deus Pirenèus, signat 350 ans a. Aquèra experiéncia qu'estó traumatizanta peu pòble catalan qui 's vedó dividit per ua frontèra estatau non demandada ni esperada mès impausada per poders estrangèrs. Aqueth eveniment que serà l'ocasion d'ua manifestacion a Perpinhan dab lo correllengua e un concèrt balhat per artistas deus País catalans e occitans. Que i serèi, a la Catalonha deu nòrd, tà passà'i aquesta jornada. Tà'n saber mes suu programa de la diada, anatz véder aquiu.

Ara que podem constatar la frontèra que i ei ben enradigada dens las mentalitats deu mond deu nòrd e deu sud de la Montanha. Mès non pas dens la mea. Tà jo, la cadea pirenenca qu'ei au centre deu men País Gran, qu'ei la soa espina dorsau.

Los Pïrinèus non son pas ua frontèra. O mes exactament, non aurén d'èster ua.


Tè, que'm hè tostemp arríder aquera cançoneta tradicionau qui narra las benalèjas deu rei Francés I de França, capturat peus Espanhòus a Pavia lo 24 de heurèr 1525. Aquera version, que la trobaratz suu site tot en gascon deu Mèste Andriu Hourcade qui l'arrecuelhó auprès d'Agustin Cauhapè de Laruns.

Quan lo Rei partí de França (bis)
Conquesir d'autes peís
Viva la ròsa
Conquesir d'autes peís
Viva la flor, la flor deu lis.

Arribat davant Pavia (bis)
Los Espanhòus l'an pris
Viva la ròsa
Los Espanhòus l'an pris
Viva la flor, la flor deu lis.

« Rend-te, rend-te Rei de França (bis)
Sinon tu qu'ès mort o pris...

- E quin serí lo Rei de França (bis)
Jamei jo que non l'èi vist... »

Que'u lhevàn l'ala deu manto (bis)
Qu'i trobàn la flor de lis...

Que lo prenen e lo ligan (bis)
Dens la preson que l'an mis...

Dens ua lèda tor escura (bis)
Jamei sorelh non s'i ei vist...

Sinon per ua frinestòta (bis)
Qui espiava tà París...

Ved viéner bèth petit patge (bis)
Petit patge de París...

« Patge quins navèths me pòrtas ? (bis)
Que s'i conta per París ?

- Las novèlas qui jo pòrti (bis)
Que lo Rei qu'ei mort o pris...

- Petit patge quan te'n tornes (bis)
Quan te'n tornes tà París...

Hè compliments a la Reina (bis)
I aus mens mainats petits...

Que hascan bàter monèda (bis)
De la qui's hè dens París...

Que n'envien ua carga (bis)
Tà'm rachetar au país... »

E aquiu que n'avetz un extrèit d'ua auta version gravada per Verd e Blu, en gascon corrècte, aquera.

Quan lo Rei partí de França (bis)
Conquerir d'autes país
Viva la ròsa
Conquerir d'autes país
Viva la flor, la flor deu lis.

Quan estè davant Pavia (bis)
Los Espanhòus que l'an pres
Viva la ròsa
Los Espanhòus que l'an pres
Viva la flor, la flor deu lis.



Tà l'aver sancera, que'vs sufeish de crompar lo CD Ompra o Só en çò deus Menestrèrs Gascons o deu Joan Francés Tisnèr!

4 comentaris:

Carles Casanovas ha dit...

Petit patge,però poderós, mal parits
els espanyols i els francesos !

Juan ha dit...

"otro lado hay numerosas concordancias que solamente pueden tener su origen en una época muy anterior. J Saroïandy tiene el mérito de haber hecho hincapié muchas veces en la estrecha relación que existe entre las hablas de las dos vertientes de los Pirineos. En efecto, en lugar de constituir barreras económicas y políticas, los Pirineos durante muchos siglos en la Edad Media hasn sido la espina dorsal de un amplio territorio, cuyas poblaciones tenían las mismas costumbres, la misma manera de vestirse y casi una misma lengua."

"Le patois de Lescun (Basses Pyrénées)" de Gerhard Rohfls, dins "Miscelánea filológica dedicada a D.Antonio María Alcover, Palma de Mallorca, 1932Version en espanhòu de María Rosa Fort Canñellas dins Archivo de Filología Aragonesa, nº XL

優次 (Yuji) ha dit...

Era istòria no's pòt esfaçar, ne tanpòc desbrembar ;)

merike ha dit...

No s'ha trobat la pàgina Menestrèrs Gascons:-( Gràcies per el post! M'agrada molt.