dissabte, 22 de desembre del 2012

Horar n'ei pas tostemps horadar.


A còps, que’s cau menshidar deus faus-amics en gascon e en lengadocian. Un mot qui pòt paréisher comun au gascon e au lengadocian n’a pas tostemps la medisha significacion dens los dus idiòmas. Com prumèr exemple, que i botarèi lo mot lana. La lana en gascon qu’ei la landa en lengadocian, mentre la lana en lengadocian qu’ei la lan en gascon (lan dab n velara o muda: lo mot que's pronóncia  /laa/ o /lang/ segon los parlars). 

Un dusau exemple qu’ei lo vèrbe gascon horar (sinonime de trepejar). Aqueth mot que provien deu latin tardiu fullare (lengadocian folar, catalan follar). Lo mot gascon horar qu’ei donc l’exacte equivalent deu lengadocian folar , que non lo deu lengadocian forar. Lo mot lengadocian forar (far un forat, o sia har / hèr un horat) no’s ditz pas atau ni en gascon ni en catalan. En gascon contemporanèu, qu’ei horadar. Qu'ei tanben foradar  en catalan. 

Totun, lo gascon qu’a conservat lo participi passat horat  qui significa traucat, pertusat, com dens lo toponime Pèirahorada. Aqueth mot  qu'ei ua fòrma conjugada de l'aute vèrbe horar -uei lo dia cadut en desús- sinonime de horadar (forar en occitan non gascon).  Tà evitar la confusion enter los dus vèrbes horar, lo gascon que s’inventè lo vèrbe compausat pèhorar. L’addicion deu mot  aquiu que marca l’accion de trepejar en evitant atau la confusion dab lo sens de horadar. Aquera confusion que demora evidenta dens l’expression "carrèra horada". L'expression qu'ei compresa en gascon d'uei lo dia com carrèra trepejada, qu’ei a díser carrèra publica, ua via qui la gent e pòden gahar tà caminà’i. En cambi, en occitan non gascon, "carrièra forada" que contunha de voler díser carrèra perçada, traucada

2 comentaris:

Anònim ha dit...



Hèra plan, gran mercés per las esplicas!

Anònim ha dit...

Adiu!
Adonc per Medòc se parla pas gascon? Nimai a Bordèu, o Arcaishon? ''Landa'' se pot ausir en gascon. Lo gascon garda aquest ''n'' intervocalic sus 1/4 deu maine.